Bakla genellikle bahar mevsiminin gelmesiyle birlikte taze fasulyeden önce tezgahlarda yerini almaya başlar. Ege ve Marmara bölgelerinde insanlara çok tanıdık gelse ve tüketimi yoğun olsa da Anadolu’nun bazı yerlerinde baklaya halen mesafeli duran insanlar vardır. Nasıl tüketeceklerini bilmeyen ve hatta adını bile yeni yeni duyanlar vardır. Bakla baharda taze olarak üretilirken kış mevsiminde ise tanelerinden faydalanılabilir. Baklanın faydaları ve zararları konusunda bilinmeyen veya yanlış bilinen bazı şeylerden bahsetmek gerekirse;
Baklanın Faydaları
Bakla vitamin ve protein açısında son derece faydalı bir besindir. Yeşil olarak veya kurumuş taneleri tüketilen baklanın, kuru taneleri yeşiline göre çok daha faydalıdır. Uzmanlar karbonhidrat, bitkisel protein, kalsiyum, demir ve bol vitamin içeren bu sebzenin sık sık tüketilmesini tavsiye etmektedirler.
Bakla hazmı kolaylaştırır, idrar yollarını temizler ve böbreklere yardımcı olur.
Aynı zamanda böbrek kumlarının ve taşlarının düşürülmesine yardımcı olur. Baş ağrıları ve ishale iyi gelir.
Baklanın faydaları saymakla bitmez. Kuru taneleri kavrularak toz haline getirilir ve sabah akşam bir kaşık tüketilmesi halinde adet kanamalarını artırır ve rahatlatır.
Doğumdan sonrada rahatlama amaçlı kullanılır.
Kurutulmuş taneleri haşlanarak lapa haline getirilir ve yaralı deri hastalıklarında harici olarak kullanılır.
Hemoroid ve kalın bağırsak hastalarında da kullanılır.
Baklanın içerisindeki insülin, kan şekerinin düzene girmesine yardımcı olması da baklanın faydaları arasında sayılabilir.
Baklanın Zararları
Birçok faydasının yanında ‘baklanın zararları’ dendiğinde tine karşımıza bazı sonuçlar çıkmaktadır.
Genellikle Ege Bölgesi’nde görülen ve bakladan kaynaklanan bir rahatsızlık olan “favizm” alyuvarların parçalanmasıyla meydana gelen bir kansızlık hastalığıdır. Uzmanlar favalizmin tedavi edilmediği takdirde kalp yetmezliğinin yanında ölümle bile sonuçlanabileceğini bildiriler.
Bakla pişirildiği gün tüketilmelidir, aksi takdirde karaciğeri yorar.
Vücutta suyu tutma özelliği olan baklanın 4 ve 7 yaş arasındaki çocukların tüketmesi çokta tavsiye edilmez.
Baklanın zararları incelendiğinde her gıda da olduğu gibi azda olsa zararlarına rastlamak mümkündür fakat bu, bakla tüketiminden kaçınmamız anlamına gelmez.
Dilimizde baklaya ait deyimlerimiz bile vardır. “Dilinin altındaki baklayı çıkar” gibi. Hatta bakla o kadar ünlüdür ki fallara bile konu olmuştur.
Ayrıca Ege Bölgesi’nde kuru tanelerini lapa haline getirilerek yapılan fava adındaki çok lezzetli mezeleri de mevcuttur.
